Anlaşılır Olmak

Sade ve Zengin metinler 

Anlatmak, anlaşılıyor olmakla doğru orantılı bir başarı ölçütüdür. Hayat anlatmak ve anlaşılmak üzerine kurulu...


Bir üslûp sorunundan daha fazlası 

Özellikle politik yazında sıkça rastladığım tuhaf bir üslûp var. Karmakarışık, içiçe geçmiş bir sürü cümle yığınıyla bir manifesto yayımlanıyor ya da bir siyasal tespitten bahsediliyor. Fakat anlamak ne mümkün... bir dolu ilgili - ilgisiz kavramı, sırf metni güçlü göstermek amacıyla üstüste yığıyorlar;
sonra da ortaya neyi anlattığı belli olmayan bir metin çıkıyor.
Bence bu türden yazanlar, temelde neyi anlatmak istediklerini bilmiyorlar.

Sade ve Zengin 

Yazma eylemi tüm öteki temel insan davranışları gibi bir ihtiyaç üzerinde ortaya çıkar: Anlatmak ve anlaşılmak. Derdi anlatmak olan, kendi üslûp ve içerik prensiplerinden ödün vermeden, duru metinler ortaya çıkartır. Burada esas olan çoğunluğun anlayabilmesidir. İstisnasız herkesin anlayabileceği bir edebi metin, makale, deneme vb. nin varlığından söz edemeyiz.
Temayı idealize etmemek gerekir; fakat değişik sosyal çevre ya da eğitim düzeyinden gelen ortalama çoğunluğun anlayabileceği yazılar başarıya ulaşmış demektir. 

Edebî metinler için de aynısı söz konusu... şiir ya da düzyazı.. hikâye, roman anlaşılır oldukça değer kazanır ve amacına ulaşır.
Yazı yazma eyleminin amacı, düşünce ve duyguyu aktarmaktır. Usta yazarlar, sade ve anlaşılır çizgiler içerisinde, mükemmel yazı biçimlerini üretenlerdir.

Değiştirme İstenci 

Gereksiz uzun cümleler, zorlama aforizma teşebbüsleri, anlamsız yabancı kelimeler, yazarını toplumdan ileride, üstün bir kişilik yapmaz. Öğretici olmak adına, toplumla arasına, zor ve ağır metinlerle, mesafe koymak gerektiği yanılgısı, onu toplumun çok gerisine atar.

Anlatmak bir aktarımdır; anlaşılmak ise etkileme ve değiştirme istencinin başarı göstergesidir.

Gerçek toplumcu düşünürlerin tamamı, sade ve akıcı bir üslûbu benimserler. Sadelik, biçimi zenginleştirir. Esas olan az ve öz sözle hayranlık uyandıran yazılar yazmaktır.

Emin olun, herhangi bir siyasetin teorisini ya da bir toplumsal olguyu veya edebiyat ve toplum ilişkisini ele aldığı iddiasıyla yazılan karmakarışık metinler, çoğu zaman yazarı tarafından da anlaşılmamaktadır; aslında bunların anlaşılmak gibi bir kaygısı yoktur.

Toplum ve toplumsal ilerlemeyle ilgili kaygısı olan, anlatmayı ve anlaşılmayı tercih edenlerdir.  

https://twitter.com/mozgursancar