12 Üzüm

Doce Uvas (12 üzüm) Üzüm, Şampanya ve Saat 

Yeni yıl bir şans beklentisini de beraberinde getiriyor. Piyango belki bu yüzden çok revaçta. Paralı günler görmek adına ne de çok umut bağlanıyor piyango çekilişlerine.

Yeni Yıl ve Kültür Tarihimiz

İnanışa göre Akçam ağacı yeryüzünün tam ortasında bulunur ve ağaçların en ulusudur.

Yeni yıl genel itibariyle herkese heyecan verir. Çocukluğumdan bu yana, son dönemde önemli ölçüde azalmakla birlikte, bu heyecanı hissederim. 

Aslına bakarsanız, 31 Aralık ile 1 Ocak arasında bir fark yoktur; fakat neden, insan her şeye yeniden başlayacakmış gibi hisseder?

Özgecilik

Özgecilik: Başkasının iyiliği için çalışmak

Aslında 21 Aralık, sadece yılın en uzun gecesinin yaşandığı gün olarak kabul edilmiyor, aynı zamanda kışın başlangıcı olarak da kayıtlara geçiyor.
Artık günler hissetmeyeceğimiz bir hızda uzamaya başlıyor; ne var ki gün, geceye karşı taâruza, geçerken, biz çelişik biçimde güneşten daha uzak günlerin olduğu kara kışlara giriyoruz.

Nefes Alıyorsa Her Zaman bir Şans Vardır

Teşekkürler hayat!

Stres modern yaşamın sıradan insanın gündelik hayatında her gün yeniden ürettiği psikolojik bir sancı olarak ortaya çıkıyor.
Kişisel gelişim kitapları yaşadığınız her türlü yıkım ve acıyı stresle açıklayıp, pratik çözümler üretme iddiasına girişiyor; ne var ki stres ile acıların kökenleri ve hissettirdikleri birbirinden çok farklı.

Hayatın içinden karakterler ve sıcak bir film

Hayatın içinden karakterler 

Son dönemde Türk sinemasının üretkenlik açısından başarılı olduğunu söylemekte bir yanlış yok.
Ancak gerçek şu ki bunların sinema tarihimiz açısından ne denli önemli oldukları tartışılabilir.

Fanatik

Fanatik: Yıkıcılık üzerine kodlanmış bir beyin 

Fanatik olarak tarif ettikleri taraftar tipi, sürekli bir kendinden geçmişlik hâli gösteren, varoluş nedenini unutmuş bir patolojik sorundur.

Varsıl (Zengin) Türkçe

Türkçe'nin Gücü 

İnsan yeryüzünde ayrıcalıklı bir varlık olarak yaşamını dile borçludur. İnsan olmanın ve toplumsal yaşamın birinci kuralıdır dil.

Kitapla Yaşamak

Kitapla yaşamak gerek...

İstanbul Tüyap Kitap Fuarı'nın 38'incisi haftasonu başladı, 12 Kasım'a kadar devam edecek.
Kitaplarla yaşamanın ne denli önemli olduğunu yeniden hatırlamak adına, sanırım iyi bir vesile olacak...

Cumhuriyet Devrimlerini Anlamak

Cumhuriyetin 94. Yıldönümü 

Cumhuriyetimizin 94. kuruluş yıldönümünü kutladık.
Yıldönümleri sadece kutlama yapma zarureti içeren günler olarak algılanmamalı; çünkü bundan çok daha fazlasıdır. Cumhuriyet, kulluktan yurttaşlığa, tebâ olmaktan uluslaşmaya kadar genişleyen büyük bir modernite projesidir. Bunun en önemli unsuru ise laikliktir.

Kürk Mantolu Madonna: Birazcık sevgi

Sevgisiz dünya, Sevgi dolu bir yaşam özlemi

Kürk Mantolu Madonna neden bu kadar çok okundu? 70 yıl önce yazılan bir eser son birkaç yılda neden bu kadar ilgi görüyor? Bir süredir kendime bu soruyu soruyorum. Birden fazla cevap verilebilir; fakat, öyle tahmin ediyorum ki, herkes için geçerli olabilecek cevap, romanın sizi içine alıyor olmasıdır.

Vize krizinden çok daha fazlası

Emperyalizm

Abd ile ortaya çıkan vize krizinden sonra yazma ihtiyacı duydum. Acaba karışmadıkları bir siyasi sorun, ilişmedikleri bir toprak parçası var mı?

Hayata karışmak

Hayata karışmak

İnsan, doğası gereği yaşadığı gerçekle yüzleşerek güçlü kalabilir. Hemen hemen herkesin bildiği bu sade olgu, ancak döne döne vurgulanınca daha anlaşılır oluyor.
Öyle ya... bilmek başka bir şey, anlamak bambaşka...

"Bir küçük İngilizce Sorunu"

Çeviri Programları ve İngilizce 

Geçen gün bir yazı okudum. Tunca Arslan, Aydınlık'ta, düzenli olarak, Cuma günleri yazdığı köşesinde, Adana Film Festivali'nde ortaya çıkan, telâfisi zor olan bir hatadan bahsediyordu.

Tarık Akan'ı anlamak

Başkaları için de üzülen adam

Geçen hafta Cumartesi günü (16 Eylül) Tarık Akan'ın ölümünün birinci yıldönümüydü. Zaman ne de çabuk geçiyor.  

Yeşilçam'da başladığı oyunculuk serüveni, 70'lerin sonunda halkın acıları ve toplumsal gerçeğe kayıtsız kalınamayacağını düşünmesiyle sinema sanatçılığına dönüşmüştü. 

İnsan Doğaya Döndükçe

Doğa size ihtiyaç duyduğunuz her şeyi verir

Dünya 4.5 milyar yaşında. Bilimsel çalışmalar doğanın insana her şeyi sunduğunu kanıtlıyor.
İnsan doğayla etkileşimini koruduğu ölçüde insani özelliklerini geliştiriyor; türünün devamını sağlıyor.
Ancak MÖ 7. yüzyılda paranın keşfiyle insanın doğayla olan ilişkisi de bozulmaya başladı.

Gülmece, Sevgi ve Umut: Muzaffer İzgü

Muzaffer İzgü (29 Ekim 1933 - 26 Ağustos 2017)

İlkokul dördüncü sınıftaydı; öğretmeni "yaprakla ilgili bir şey yazın" dedi, o da yazdı: "İşte yaprak düşüyor, sonra bağırıyor. 'Annnee, babaa, kardeşlerim ben yalnız kaldım, nereye gideceğim şimdi?" diye...
Sonra aşağıya bakıyor, su... 'Ben buradan ırmaklara karışırım, denizlere girerim, balıklarla yarışırım' diyor. Özgürlüğü anlatıyor Muzaffer.
Öğretmeni bu yazıyı çok beğeniyor, temize çekmesini söylüyor. Okul gazetesinde yer alacak. Koşup babasını getiriyor okula, babası iki bileğini tutmuş, gözleri yaşlı "Sen yazar mı olacaksın Muzaffer' diyor.
Evet... yazar oldu Muzaffer... geçen hafta ise hayata gözlerini yumdu.

Farklı Dünyaları bir araya Getirmek

Farklı Dünyaları Birleştirmek 

Çeviri belki de dünyanın en zor işlerinden bir tanesidir. Bizzat bu deneyimi yaşadığım için bu kadar kesin konuşuyorum.
Bir çevirmen olarak sadece yazılanı tercüme etmiyorsunuz, bir dünyayı bir başka dünyaya anlatıyorsunuz; aslında yeni bir eserin yaratımı gerçekleşiyor çeviri sürecinde. Farklı dünyaları bir araya getiriyorsunuz.
Bu, hayatınız boyunca sizi takip edecek büyük bir sorumluluk anlamına geliyor.

Fantastik Roman ve Sinema

Fantastik Edebiyat 

Fantastik romanlar son dönemin popüler yayınları olarak ön plana çıkıyor. Sinema endüstrisi de eş zamanlı biçimde fantastik dünyaların anlatıldığı hikâyeleri değerlendirmeye başladı.

Çok satanlar sınıfına da giren bu türden bir yazın acaba bizi sadece eğlendirmek, gündelik hayatın stresinden kurtarmayı mı amaçlıyor?

Gece ve Sessizlik: "Bir kâtilin iç sesi"

La noche y el Silencio 

Scarivs, La noche y el Silencio (Gece ve Sessizlik) son dönem İspanyol gerçekçi sinemasının önemli yapıtlarından bir tanesi...

"Adâlet yoksa, adâleti kendin sağla" düşüncesini bir tam gecede realize etmeye çalışan profesyonel-kiralık katilin çürümüş bir sistemle ilgili gerçekleri dile getiriş biçimine tanık oluyorsunuz bu filmde.

Distopya, Ütopya ve Gelecek

Cervantes'in Don Quijote'si Ütopik bir yürüyüşü anlatır 

Pek çok metinde ya da kitapta karşılaşırız, şu meşhur distopya kavramıyla... Epey popüler bir kullanım haline geldi.
Distopya, esas olarak Ütopyanın zıttı olarak kullanılan bir kavramdır.
İnsani özelliğini bütünüyle yitirmiş bir toplumsal yapıyı anlatmak için kullanılıyor. Son dönem edebiyat ve sineması sayısız distopya örneğiyle dolu.

Polisiye Roman ve Politika

Politik Polisiye 

Polisiye Roman türü bir  buçuk asrı aşkın süredir edebiyatın önemli ve kendini sürekli yenileyen türü olarak varlığını sürdürüyor. Yenilikçi olma özelliği doğrudan, toplum dinamiğinden besleniyor olmasından ileri geliyor.

Toplumcu Picasso, Gerçeküstü Dali

Dünyaca ünlü İspanyol ressam Salvador Dali'nin mezarı babalık testi için açıldı.
28 yıl önce hayatını kaybeden Dali'nin kızı olduğunu iddia eden María Pilar Abel'in başlattığı dava sonucu mezarın açılmasına karar verilmişti.
Bu haber ilgimi çekti ve aklıma şu soru geldi: Acaba sanat, politika, bilim ve spor alanlardaki yetenekleri sayesinde şöhret kazananların özel hayatları sansasyonelse, eserlerinden daha mı çok konuşmalı?

Kurgulanmış yaşamlar

Hayat, sosyal medyada görünenin çok daha fazlasıdır

Sosyal medya, ismi çok kullanılan; ancak etkileri üzerinde fazla konuşulmayan bir mecra olarak karşımızda duruyor.
Geçenlerde bir araştırmanın sonuçları üzerine üstünkörü yazılan bir yazı dikkatimi çekti; en önemli vurgusu insanların yarıdan fazlasının hayatlarını sosyal medyada bir kurgu haline getirdiği yönündeydi.

Zor zamanlar

Umuda yürüyüş

Hayat insanlığın geneli için problem çözme pratiği olarak ilerliyor.
Az çok hepimiz bu durumdan şikayetçi olurken, hayatı olduğu gibi kabul edenler ya da gerçeklik üzerinde çok fazla düşünmeyi tercih etmeyenler "hayat böyledir" avuntusuyla geçiriyorlar yaşamlarını.

Demagoji

Demagog

Zor sorulara kolay cevap bulma arzusu, tarih boyunca demagogların en çok kullandıkları yöntem oldu.
Anlaşılır olmak, aynı zamanda istediğini yaptırmak anlamına geliyordu.

Su Gibi Akıp Giden Hayat

Mutluluk 

Bayramlar çocukluğumdan bu yana hep bir mutluluk hikâyesini çağrıştırır.
Sanki yeniden başlıyormuşum ya da beni bekleyen güzel günlere adım atacakmış gibi hissederim.
Gerçek böyle olmasa da...

"Hiçbir şey yapmadan da yorulabiliyor insan; düşündüklerin ağır geliyor mesela..."

                                                                                                    Octavio Paz

Bağımsızlık yolu

Bağımsızlık 

Bir önceki yazımda değindiğim Latin Amerika'daki bağımsızlık hareketleri, bugünkü reel politiği anlamamız bakamından önemli dersler veriyor.

Birincisi bağımsızlığın her şeyden önde geldiği gerçeği; ikincisi ise insanlığın üzerinde örgütlendiği ulusal devletin varlığı meselesi.

Libertador (Özgürlükçü)

José Martí

Bağımsızlık ve vatan bütünlüğü reel politik ve mevcut siyasal gereksinimler açısından her zamankinden daha güncel bir konu olarak önümüzde duruyor.

Bağımsızlık mücadelesi konusunda gurur duyacağımız bir geleneğe sahibiz.

Kitabın Hareket Yasası

Sanal Gerçeklik (Realidad Virtual)

Nanoteknolojinin hayata girmesiyle birlikte, sağlıktan, üretime, kültür ve edebiyata kadar aklınıza gelebilecek her şeyin teknolojiye tam endeksli olacağı varsayılıyor. 

Ve... tüketim biçimleri değişiyor... Acaba tam olarak böyle mi? 

Güzel Atlar Ülkesi

Güzel Atlar Ülkesi: Kapadokya

"Güzel Atlar Ülkesi" deyince sanki masalsı bir yerden bahsediyormuş hissi uyanıyor.
Aslında kelime anlamından bağımsız düşündüğümüzde Kapadokya tam olarak masal gibi bir yer.

Korsanlar

Yeni Dünya, Korsan ve Çağrıştırdıkları

Korsan temelde olumlu çağrışımlar yapan bir sözcük değildir. Legal olmayan şekilde gerçekleştirilen bir faaliyeti içerir. Bu nedenle "şuradan korsan geçiş yaptık" ya da "korsan cd aldık" deriz veya internet korsanlarından bahsedilir.
Fakat ne ilginçtir ki Avrupalıların "Yeni Dünya"yı keşfi sırasında bildiğimiz korsanlık, evrimsel biçimde yasal bir bir statü kazanıyor. Hatta korsanlık devletlerin tanıdığı bir meslek haline geliyor.

Soytarılar

Soytarı ve Kral 

Günlük dilde soytarı kelimesi neden iyi çağrışımlar yapmaz; düşünmek gerekir. Düşünmek... bir de soytarılığın tarihe bakmak gerekiyor.  

Özgür Sancar Galatasaray Fenerbahçe ve Beşiktaş'ın gündemini değerlendirdi

Program arkadaşım Eyüp Yıldız'la Radyospor'daki Bahse Gireriz programından önce yaptığımız konuşma

Cemal Özgörkey: "Galatasaray Seçime Gitmeli

Galatasaray'da başkan adaylarından Cemal Özgörkey, Radyospor'da Özgür Sancar'ın canlı yayın konuğu oldu. 11.05.2017

Zengin insan

Gerçek zenginlik 

Zenginlik, artı değer üretimi ve bunun sömürüsüne dayanan sınıflı toplumların tamamında parayla eş değer bir adlandırma olarak varlığını sürdürdü.

Oysa gerçek böyle mi?..

Çağını bil, çağına yakış, güzelliklerle yarış"

İşte, ağaç, işte deniz, işte toprak, hayat budur

Cahit Berkay, Cem Karaca'yla ilgili bir anısını anlatıyor: "Cem bir gün sabaha karşı eve döner. Bir bakıyor ev bomboş. O zamanki karısı bütün eşyaları alıp gitmiş. Haberi alır almaz, atladım gittim yanına; bomboş evde, kırık sandalyede oturuyor. Kim olsa ağız dolusu küfrü basardı, ama o 'Arsen Lüpen* gibi hatunmuş, gayrisi kalmış menkul olan her şeyi almış gitmiş Cahit. Allahtan ev prefabrik değil, yoksa onu da götürürmüş."

Ulus ve Lider

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlu olsun 

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, sadece, Türk çocuklarıyla birlikte, tüm dünya çocuklarına adanmış bir gün değildir. Bu özelliğinin yanısıra bir milletin geleceğini teminat altına alan yeni nesillere, yani çocuklara verilen bir ödevdir.

Büyülü Gerçekçilik ve Borges

Latin Amerika 

Büyülü Gerçekçilik, Latin Amerika'nın mitleri ve yerli halkın yüzyıllardan bu yana taşıdığı söylencelerden beslenerek, başta coğrafya, sonrasında toplum ve dünyanın gerçeğine ışık tutma çabasının en renkli edebi yöntemidir.

"Bütün korkuları yok ettim"

Popüler kültürün yeni ürünü paranormal film 

Son dönemde konusunu insan olmayan varlıkların oluşturduğu yerli filmlerde tam anlamıyla bir patlama yaşandı.

Kederli bir İstanbul hikâyesi

İstanbul Kırmızısı kederli bir hikâye

"İstanbul Kırmızısı..." 

En sevdiğim, aşık olduğum renk kırmızının İstanbul'la çok fazla ilgisini kuramıyorum; filmde ana karakterlerden Deniz'in cep telefonunun, annesine sürdüğü ojenin, boğaza nazır yalının boyasının ve Yusuf'un giydiği ceketin renginin kırmızı olması dışında soyut veya somut olarak üzerinde durabileceğimiz bir kırmızılık yok.

Öğretilmiş bir mutluluk biçimi olamaz

Mutluluk bir anlıktır 

Mutluluk uzun boylu bir kavram değil... çok kısa anlarda yakalanır; önemli olan mutlu olduğunuzu farketmektir. Şayet fark ediyorsanız mutlu olursunuz; edemiyorsanız mutluluğunuzu ıskalamış olursunuz. Bundandır ki sürekli mutluluk yoktur. Anlara tabî bir kavramdır.

Bir Barcelonalı olamazsın!

Taraftarlık tuttuğun takımın duygusunu hissetmektir 

Türkiye’deki yabancı takım hayranlığını anlamaya çalışıyorum, belli tespitlerim de var aslında; fakat bir türlü kabul edemiyorum.

İnsan duygusunu hissedemediği, cismen her an ulaşması zor olan, kültürünü yaşamadan, sadece okuduklarından bilebildiği bir kulübe nasıl taraftar olur sizce?

Sosyal medyada ünlü olmak!..

Sosyal medya üzerinden ünlü olunmuyor 

Sosyal medya olarak tarif edilen sanal ortam, koşar adımlarla, bir kendini ispat etme merkezine dönüşüyor.
"Ben de buradayım, beni görün ve beğenin" demenin kestirme yolu...

"Bin kaygı bir borç ödemez"

Umut yaşama aittir, yaşamın kendisi umudu korumayı gerektirir. (J. Cortázar) 

Ne güzel söylüyor Karacaoğlan, "Bin kaygı bir borç ödemez" diye...  zengin Anadolu kültürü ve pratiğinin yüzyıllar boyunca taşıdığı bir yaşam gerçeği bu sözün anlattıkları.

Sevgililer gününün ardından

Nazım Hikmet, eşi Vera'yla 

    "Sevgi zor, aşırı çaba isteyen bir iştir; çünkü belirli bir an için değil, sonuna kadar sevebilmek gerekir." (Karamazov Kardeşler) Fyodor Mihailovic Dostoyevski.